Jakie badania laboratoryjne wykonać do oceny funkcjonowania serca, wątroby i nerek?
Przeważająca większość aktywności sportowych u dzieci opiera się na treningu aerobowym. Ćwiczenia o charakterze tlenowym stanowią znaczne obciążenie układu sercowo-naczyniowego, dlatego wśród badań rekomendowanych dla aktywnych dzieci wyróżnia się ocenę elementów morfotycznych krwi (morfologię krwi), a także określenie poziomów trójglicerydów, magnezu, sodu i potasu. Wartościowe informacje o stanie zdrowia dostarcza również badanie glukozy, ponieważ ukazuje ono pogląd na gospodarkę węglowodanową organizmu dziecka.
Podstawowymi badaniami laboratoryjnymi do oceny funkcji wątroby są oceny aminotransferaz - alaninowej (ALT) oraz asparaginianowej (ASP). Nieprawidłowe wyniki wymienionych parametrów mogą świadczyć nie tylko o zaburzeniach pracy wątroby, lecz także o zbyt dużych obciążeniach wysiłkowych, jakie są nakładane na dziecko podczas treningów. U dzieci aktywnych fizycznie należy również regularnie wykonywać badanie ogólne moczu i ocenę poziomu kreatyniny, której wzrost stężenia nierzadko jest konsekwencją zbyt intensywnego wysiłku fizycznego lub niedostatecznego nawodnienia.
Kontrolowanie stanu zdrowia a treningi u dzieci – mięśnie, kości, tolerancja wysiłku
Dobór badań laboratoryjnych dla trenującego dziecka powinien uwzględniać układ ruchu, który z reguły jest poddawany dużym obciążeniom podczas uprawiania sportu. Cykliczne uszkadzanie włókien mięśniowych i następująca po tym przebudowa to niezbędne warunki wzrostu masy mięśniowej. Niekiedy jednak zdarza się, że powysiłkowe uszkodzenia włókien przeważają nad zdolnościami regeneracyjnymi młodych organizmów, czego efektem jest wzrost markerów uszkodzeń komórek mięśniowych – kinazy kreatynowej (CK) i dehydrogenazy mleczanowej (LDH).
Kluczowe znaczenie ma także ocena układu kostnego dziecka – w tym kontekście nie można pominąć znaczenia witaminy D jako głównego składnika odpowiadającego za utrzymanie równowagi pomiędzy procesami resorpcji i kościotworzenia. Dla prawidłowego funkcjonowania narządu ruchu niezbędne jest również utrzymanie odpowiedniej podaży fosforu i wapnia w diecie. Należy zatem regularnie kontrolować poziomy tych parametrów.
Inne rekomendowane badania laboratoryjne
Powyższe oznaczenia to zaledwie część badań, które powinno się wykonywać u młodych sportowców. Ocena markerów stanu zapalnego (badania białka C-reaktywnego oraz kalprotektyny krążącej) pozwala uzyskać pogląd na przebieg urazów powszechnych w populacji aktywnych dzieci. Drobne kontuzje i zmiany przeciążeniowe są bowiem nierzadko konsekwencją treningów sportowych, dlatego kontrola parametrów stanu zapalnego jest wartościowym sposobem monitorowania zdrowia i dostosowywania planu treningowego do możliwości młodego organizmu. Do oceny funkcji metabolicznych warto z kolei wykorzystać badanie TSH (tyreotropiny), czyli hormonu mającego wpływ na poziom energii i aktualne samopoczucie dzieci.
Wymienione badania laboratoryjne znajdziesz na stronie https://alabsport.pl/pakiety/maly-sportowiec w pakiecie diagnostycznym, który został skonstruowany z myślą o najmłodszych miłośnikach aktywności fizycznej. Pamiętaj, że regularnie wykonywane badania profilaktyczne (przynajmniej raz w roku) stanowią najbardziej wartościową metodę wsparcia planu treningowego dziecka w oparciu o możliwości adaptacyjne rozwijających się organizmów.
Bibliografia:
- Nelson WE, Kliegman R, W J, Behrman RE, Robert Charles Tasker, Shah SS, et al. Nelson textbook of pediatrics. 21st ed. Philadelphia: Elsevier, Cop; 2020.
- Neumeister B. Diagnostyka laboratoryjna. Elsevier Health Sciences; 2013.
- Krauss H, Gibas-Dorna M, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Fizjologia człowieka. 2021.
