Jak przygotować dziecko na odejście psa?

Strefa rodzica

Śmierć przyjaciela jest niezwykle trudnym doświadczeniem szczególnie dla dziecka. Z tego powodu wielu rodziców obawia się zakupu pupila, który nie zawsze będzie towarzyszył rodzinie. W tym artykule skupimy się na tym, jak przygotować dziecko na odejście psa, który swoją obecnością może się przyczynić do wielu szczęśliwych i wspaniałych chwil podczas dorastania. 

Rodzicielstwo wiąże się z ogromem radości i miłości, ale ma też swoje mniej kolorowe oblicza. Oprócz naturalnych trudów wychowawczych, to na Twoich barkach jako rodzica stoi przekazywanie złych wiadomości. Nie unikniesz tego, ale możesz nauczyć się znacznie łagodzić wydźwięk przekazywanej informacji lub pomóc dziecku uporać się z bólem emocjonalnym znacznie szybciej. W przypadku śmierci pupila, który jest także członkiem rodziny, jest to szczególnie ważne. 

 

Śmierć psa – jak powiedzieć dziecku, by bolało mniej?

  1. Nie kłam – to najważniejsza i nadrzędna zasada. Powiedzenie, że pies wyjechał na wieś albo tworzenie historii o tym, jak pupil się ożenił i teraz mieszka z rodziną, odstaw na bok. Mimo że podobne opowieści zawsze służyły dobru dziecka i miały złagodzić ból, tak naprawdę mogą zaszkodzić na wielu płaszczyznach. Po pierwsze, gdy prawda wyjdzie na jaw, dziecko zorientuje się, że nie zawsze jesteś szczery i może przestać Ci ufać. Po drugie zamkniesz dziecku drogę do przeżycia żałoby i uporania się z trudną sytuacją. Niestety, ale ciężkie wydarzenia kształtują naszą psychikę i ją “hartują”. W ciężkich chwilach potrafimy zmierzyć się z masą uczuć, które w codziennych sytuacjach nie wyszłyby na światło dzienne. Dziecko może zatem poznać lepiej samego siebie i swój zakres emocjonalności. 
  2. Twoja rola – ważne jest, aby informacja o śmierci pupila wyszła od Ciebie. Mimo że sytuacja jest trudna, unikaj próśb, aby o odejściu psa dziecko dowiedziało się od innych członków rodziny. Czemu jest to takie ważne? Bo będziesz w stanie bacznie obserwować reakcje dziecka, jego słowa i uczucia, a to z kolei przyda się przy kojeniu smutku w późniejszym czasie. Poza tym malec będzie wiedział, że może z Tobą rozmawiać o wszystkim – zarówno ciężkich rzeczach, jak i tych dobrych, radosnych. 
  3. Szczera rozmowa – cierpliwie wyjaśnij dziecku okoliczności, w jakich zmarł piesek i odpowiadaj szczerze na jego pytania. Oczywiście możesz pominąć wiele szczegółów – zwłaszcza jeśli pies zginął pod kołami samochodu lub w innych poważnych okolicznościach. Pozwól się też wypłakać i czule przytul swoją pociechę tak długo, jak będzie tego potrzebować. Wyjaśnij, że wszyscy umierają: ludzie, zwierzęta, rośliny i że śmierć stanowi nieodłączny element życia. Dzięki temu w przyszłości będzie mogło lepiej zrozumieć mechanizm i znaczenie śmierci. 
  4. “Reksio zasnął” – staraj się unikać słów mówiących, że pies zasnął lub śpi i już się nie obudzi. Po pierwsze może wywołać to w dziecku lęk przed zasypianiem, a po drugie może zamknąć drogę do prawidłowego wyjaśniania innych pojęć np. terminu śpiączki. 
  5. Wypraw pogrzeb – bez względu na to, czy pozwolisz dziecku brać udział w bezpośrednim pochówku zwierzęcia, czy nie, odpraw ceremonię pogrzebową, podczas której dziecko będzie mogło zrobić bukiet kwiatów lub powiedzieć parę słów. Taki zabieg ułatwi dziecku zrozumieć, że sytuacja jest realna i  nieodwracalna. 
  6. Proces żałoby – nie oczekuj, że dziecko na drugi dzień zapomni o śmierci przyjaciela. Owszem, niektórym dzieciom łatwiej powrócić do codzienności, ale w dalszych tygodniach mogą zdarzyć się mu huśtawki emocjonalne. Bądź wówczas przy dziecku i staraj się kontrolować jego emocje, jednocześnie pozwalając mu na ich doświadczanie. 
  7. Przypominajka – dla ułatwienia przejścia procesu żałoby, możesz stworzyć z dzieckiem album z ukochanym psem, który dokumentował będzie najważniejsze chwile w życiu dziecka. Możesz wyjaśnić, że dzięki temu, mimo że pies nie jest z wami fizycznie, dalej jest we wspólnych wspomnieniach, a one są równie ważne i warto do nich wracać.  
  8. Kwestie egzystencjalne – to, czy będziesz mówić dziecku o psim niebie, czy wręcz przeciwnie, zależy od Ciebie i Twoich poglądów. Pamiętaj jednak, że najważniejsze jest dobro dziecka, a to, co przedstawiasz mu w dzieciństwie, będzie rzutować na jego dorosłość.
  9. W przypadku choroby – niekiedy jest tak, że pies bardzo choruje, nie ma dla niego ratunku i w celu oszczędzenia mu bólu niezbędna jest eutanazja. Warto się zastanowić, czy nim nastąpi ten przykry moment, nie porozmawiać z dzieckiem i pozwolić mu się pożegnać z psem jeszcze za jego życia. Ta kwestia także pozostaje w gestii rodziców, którzy uwzględnią wszystkie za oraz przeciw. 

 

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci psa – podsumowanie 

Nim zaczniesz się zastanawiać, jak powiedzieć dziecku o śmierci psa, przygotuj też odpowiedni grunt pod rozmowę. Na pewno nie należy robić tego pod wpływem emocji i w miejscu publicznym. Nawet jeśli w drodze do szkoły dowiedziałeś się o strasznej wieści, poczekaj, aż pociecha wróci do domu i na spokojnie usiądzie. Stwórz miejsce bezpiecznej konwersacji, podczas której dziecko będzie mogło wylać swoje uczucia. Nie patrz też z niecierpliwością na zegarek, albo zaraz po chwili smutku nie mów dziecku, żeby poszło umyć ręce, bo za zaraz jecie obiad. Jednym słowem nie twórz presji czasu. Oczywiście nie chodzi o to, by pogrążyć się bezgranicznie w rozpaczy, ale niektóre dzieci potrzebują swobodnego i dłuższego momentu na przetworzenie przykrej informacji, czemu towarzyszy płacz, smutek i inne emocje. 

Wstrzymaj się również z kupieniem nowego psa. Niekiedy chcąc ukoić ból dziecka, rodzice prezentują mu nowego towarzysza. Taki zabieg może rozdrapać dalej świeże rany, albo nauczyć dziecko, że zawsze można kogoś zastąpić kimś innym. To może prowadzić do formowania nieprawidłowych wzorców społecznych, emocjonalnych i rodzinnych. Nie oznacza to, że gdy proces dziecięcej żałoby minie nie można kupić nowego psa, ale chodzi o upewnienie się, że pociecha uporała się i emocjonalnie pożegnała wcześniejszego czworonoga. 

Chcesz wiedzieć więcej na temat komunikacji z dzieckiem? Sprawdź artykuł: Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?

Bibliografia:

  1. Jak Pomóc Dziecku Regulować Emocje? Wydawnictwo Forum Media. 
  2. Jak Rozmawiać Z Dzieckiem O Śmierci? | Małe Charaktery, Wydawnictwo Forum Media. 
  3. Kontakt Terapeutyczny Z Dzieckiem Przeżywającym Śmierć, Ditta Baczała, Józef Binnebesel, Zbigniew Formella.
  4. Blisko Siebie W Życiu I Śmierci…, Instytut Małego Dziecka.
  5. Żałoba – Poradnik Dla Rodziców I Opiekunów, Tumbo Pomaga. 

 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI