Kiedy dziecko może zostać samo w domu?

Strefa rodzica

Gdy ma 10 lat, albo gdy rodzic wychodzi tylko na chwilę, lub Jeśli jest już odpowiedzialne – odpowiedzi na pytanie: kiedy dziecko może zostać samo w domu, są niezwykle zróżnicowane. Podejście do tej kwestii regulują nam obyczaje, środowisko, kultura oraz prawo świeckie. Jak zatem ustosunkować się do zostawiania pociechy samej w domu? 

 

Jeszcze kilkanaście lat temu temat zostawiania dzieci samych w domu nie był zagwostką, a zjawiskiem naturalnym, normalnym i niewzbudzającym alarmu opinii publicznej. Dzieci w różnym wieku zostawały w domu bez opieki dorosłego, który musiał wywiązać się z codziennych obowiązków: iść do pracy czy na zakupy. Jednak czasy się zmieniają i świadomość społeczna ulega zmianie. Oprócz tego otoczenie i ewoluujące niebezpieczeństwa sprawiają, że podejście do wielu spraw znacząco wpływają na nasze postrzeganie kwestii wychowawczych. W przypadku pozostawiania dzieci samych w domu należy wziąć pod uwagę kilka czynników. 

 

Dziecko samo w domu – podstawa prawna 

 

Według obowiązujących przepisów rodzic bądź opiekun, który dziecko poniżej 7 roku życia zostawia bez opieki, podlega karze grzywny lub karze nagany. Pozostałe paragrafy prawne nie sugerują dokładnej granicy wieku, jaka obowiązuje w przypadku małoletniego pozostawionego bez opieki w domu, ale trzeba zwrócić uwagę, że inne przepisy jasno określą, że podopieczny w wieku 13-18 lat, który zostanie bez opieki dorosłych, naruszy przepisy Kodeksu Cywilnego, nie ponosi za swój czyn odpowiedzialności. Cała odpowiedzialność i konsekwencje spadają na rodziców lub opiekunów. Kolejny przepis mówi natomiast, że do uzyskania pełnoletności przez dziecko, rodzic musi mu zapewnić opiekę (w bardzo szeroko rozumianym aspekcie). Zatem przepisy nie są do końca jednoznaczne i mogą podlegać zależnej od siebie interpretacji. Czym zatem się jeszcze kierować przy podjęciu decyzji o samotnym pobycie dziecka w domu?

 

Co na to dziecko? 

 

Rozstrzygnięcie tematu od kiedy można zostawić dziecko samo w domu, reguluje jego dojrzałość emocjonalna, psychiczna i samo nastawienie. Są dzieci, które w wieku 10 lat wykazują ponadprzeciętną dojrzałość oraz stabilność emocjonalną i pozostawienie ich samych w domu nie będzie wiązało się z ryzykiem zagrożenia jego bezpieczeństwa, życia czy strat. W innym przypadku 15-latek może być mentalnie nieprzewidywalny i nieodpowiedzialny, a zostawienie go samego w domu stanie się receptą na kłopoty. Jak zatem ocenić, czy dziecko jest dojrzałe? Jako rodzic/opiekun jesteś w stanie dojrzeć pewne symptomy. Jeśli Twoja pociecha odznacza się drażliwością, wybuchami złości, niecierpliwością, zaburzonymi reakcjami i nieumiejętnością ich kontroli – lepiej poproś kogoś bliskiego, by został z nim w domu. Oczywiście nie mówimy o zwykłych epizodach towarzyszącym nowym sytuacjom czy naturalnemu rozwojowi dziecka, ale o postawie, która stale przejawia się powyższymi cechami. 

 

Oprócz tego koniecznie słuchaj swojego dziecka. Jeśli na myśl o samotnym pobycie w domu zaczyna panikować, albo wręcz mówi, że się boi, nie ignoruj tego. Takie jasne komunikaty świadczą o niegotowości emocjonalnie dziecka do pozostania samemu i pod żadnym pozorem nie zmuszaj go do samodzielnego pozostania w mieszkaniu. Nie tylko ograbi to dziecko z poczucia bezpieczeństwa, może utrwalić traumę, ale i doprowadzić do irracjonalnego zachowania, które może być katastrofalne w skutkach. 

 

Dziecko samo w domu – jak je do tego przygotować? 

 

Jeśli jednak stwierdzisz, że Twoja pociecha jest gotowa zostać sama w domu nie tylko pod względem prawnym, ale i psychiczno-emocjonalnym, musisz je dobrze do tego przygotować. 

Przede wszystkim nie zostawiaj dziecka „z dnia na dzień”. Jeśli wiesz, że w konkretnym tygodniu masz zaplanowane wyjście, wcześniej rozmawiaj o tym dniu z dzieckiem. Dzięki temu będzie się mogło oswoić z myślą o samodzielnym i samotnym pobycie w mieszkaniu. Możesz nawet zaznaczyć ten dzień w kalendarzu, by dziecko nie zapomniało, kiedy dokładnie ma zostać samo w domu.

 

Kolejnym krokiem jest zapewnienie mu bezpieczeństwa. Przed wyjściem zabezpiecz potencjalne niebezpieczne przedmioty w postaci noży, ostrych krawędzi. Ustal też granice, co dziecko w tym czasie może robić, a czego mu nie wolno pod Twoją nieobecność. Innym aspektem zachowania bezpieczeństwa jest rozmowa na temat zachowania pociechy. Powiedz dokładnie, ile czasu Cię nie będzie, gdzie idziesz i jak może się z Tobą skontaktować w razie potrzeby. Przestrzeż dziecko, by nie nie otwierało drzwi nikomu innemu, nawet jeśli powie, że jest z rodziny. Ponieważ czasy są niezwykle postępowe technologicznie, uprzedź dziecko, by pod Twoją nieobecność nie informowało znajomych o tym fakcie w postach czy wiadomościach na portalach społecznościowych. Wielu przestępców analizuje takie informacje w celach kradzieży domów, a puste mieszkanie z dzieckiem jest łatwym celem ich ataków. Upewnij się, że zna podstawowe numery alarmowe, aby w razie realnego zagrożenia zdrowia i życia mogło powiadomić odpowiednie służby ratownicze. 

 

Staraj się przewidzieć większość scenariuszy tj. sytuacje, w których dziecko nie będzie mogło się z Tobą skontaktować. Złośliwość rzeczy martwych jak awaria czy rozładowanie telefonu mogą być poza Twoją kontrolą, więc ustal z dzieckiem opcje awaryjne. Jeśli nie będzie mogło się do Ciebie dodzwonić, a sytuacja nie wymaga konsultacji z policją, strażą pożarną i pogotowiem, wskaż dziecku, do kogo innego może zadzwonić. Może to być inny krewny lub zaufana sąsiadka. 

 

Jeśli analizując niniejszy artykuł, stwierdzisz, że Twoja pociecha musi dojrzeć do tej formy samodzielności, nie czekaj “aż sama zmądrzeje”. Dojrzałość i rozwój dziecka należy wspierać, a im intensywniej to zrobisz, tym szybsze zauważysz efekty. Pomocna może być książka Psychoedukacja. Asertywność. Stres. Emocje. Samoocena. Komunikacja interpersonalna, która w łatwy sposób wskazuje jak wspomóc kontrolę emocji u dziecka, co sprzyja zachowaniu równowagi i dojrzałości. 

 

Bibliografia:

  1. Jak Wychować Szczęśliwe Dziecko, Nowa Era.
  2. Jak Kochać i Wymagać, Joanna Sakowska, Ore.
  3. Kto Opiekuje Się Dziećmi?
  4. Odpowiedzialność Rodziców Za Brak Opieki Nad Dziećmi, Agnieszka Fiutak.
  5. Sztuka Wychowania, Czyli Jak Pomóc Dziecku I Zadbać O Siebie, Agnieszka Wróbel.
     

 

 

 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI