Nim przejdziemy do sedna sprawy, warto się zastanowić, kiedy w zasadzie potrzebny jest terapeuta? Mimo poszerzania światopoglądu społecznego na zagadnienia związane z psychologią i pedagogiką, dalej popularny jest pogląd sugerujący, że terapeuta dla dziecka to wymysł mody i poprawności politycznej. Hasła „Kiedyś tego nie było i komu to potrzebne” wciąż urzędują w naszej wspólnej przestrzeni, dlatego konieczne jest wyjaśnienie zasadności korzystania z pomocy terapeutycznej u dzieci.
W jakim wieku z dzieckiem do psychologa?
Łamiąc stereotypy, psycholog nie jest terapeutą, który zajmuje się tylko dorosłymi, lub nastolatkami w okresie buntu. Nie ma limitu wiekowego, dlatego, jeśli rodzice zauważą jakieś niepokojące objawy u swojej pociechy czy coś, co w jej zachowaniu odbiega od pewnej normy charakterystycznej dla wieku, warto skonsultować się z psychologiem. Terapeuta dziecięcy odgrywa rolę kontrolną, aby określić, czy dziecko rozwija się prawidłowo tylko być może w innym tempie lub potrzebuje jakiejś formy wsparcia rozwoju. Im wcześniej zostanie rozpoznany ewentualny problem, tym szybciej i łatwiej można go rozwiązać.
Jakie dokładnie problemy może rozpoznać psycholog? Zarówno rozwojowe, jak i emocjonalne. Mogą one dotyczyć lęku separacyjnego, neofobii żywieniowej czy zaburzeń psychoruchowych. Czasami może uznać za zasadne skonsultowanie się z innym specjalistą np. logopedą, który przedstawi metody wspomagania rozwoju mowy dziecka, jeśli pociecha wykazuje cechy charakterystyczne dla spectrum autyzmu lub ma trudności z opanowaniem mowy i słownictwa.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj nasz artykuł: "Emocje dziecka: Jak pomóc je regulować?"
Jak wybrać psychologa dziecięcego?
Wybór terapeuty dla dziecka nie powinien być przypadkowy. Dlaczego? Bo od jego umiejętności i zaleceń, w dużej mierze zależeć będzie tempo rozwoju pociechy i prawidłowe rozpoznanie problemu. Koniecznie zatem sprawdź specjalizacje terapeuty, jego obszary badań, możliwości terapeutyczne i prowadzone zaburzenia. Nie są to informacje trudne do znalezienia. Zazwyczaj terapeuci umieszczają swój zakres działań na swoich profilach lekarskich lub stronach internetowych. W drugiej kolejności sprawdź opinie w internecie. Oczywiście nie chodzi o to, aby znaleźć specjalistę, który ma 100% zadowolonych pacjentów – nie ma ideałów i zawsze może się komuś przytrafić negatywna opinia. Zwróć jednak uwagę na treść ocen: czy terapeuta jest empatyczny, czy uważnie słucha i czy mali pacjenci go lubią. Oprócz tego szukaj informacji o efektach jego działań terapeutycznych. Wdzięczni rodzice bardzo często opisują przypadki swoich pociech i jak udało się rozwiązać problemy dzięki odpowiedniej terapii.
Terapeuta dla dziecka nie będzie jednorazową przygodą, dlatego bierz pod uwagę osobowość pociechy. Przed kim lepiej się otworzy? Może swobodniej czuje się w towarzystwie kobiet, a może nie ma to znaczenia, bo zwraca uwagę na inne rzeczy? Warto to też uwzględnić przy wyborze.
Jesteś ciekawy, jak może wyglądać życie z partnerem z ADHD? Zajrzyj do naszego artykułu: "Twój partner ma ADHD - co robić?"
Psycholog dziecięcy – jak wygląda wizyta?
Mimo dokonanego wyboru, to pierwsza wizyta powinna być dla nas ostatecznym wyznacznikiem dobrej decyzji. Bywa tak, że pozytywne opinie w internecie, rekomendacje i wykształcenie psychologa blakną w praktyce. Pamiętaj, że oprócz wiedzy czy doświadczenia, każdy fachowiec – również terapeuta – ma swoją osobowość, przyzwyczajenia, wady i zalety. Nie znajdziemy człowieka idealnego, ale każdy fachowiec musi w pracy wykazywać profesjonalne podejście do sprawy. To samo tyczy się wyboru psychologa, który stanie się waszym doradcą i wyznaczy kierunki rozwoju Twojego dziecka. Jak zatem powinna przebiegać wizyta?
Pierwsze spotkanie zazwyczaj odbywa się bez dziecka. Podczas niej, psycholog przeprowadza z rodzicami dokładny wywiad – co ich niepokoi, jak przebiegała ciąża i pierwsze miesiące życia dziecka, a także wyjaśnia możliwy zarys terapeutyczny. To pora na swobodne pytania z Twojej strony i wspólną analizę działań. Być może będziesz musiał wypełnić kwestionariusze i testy zawierające szereg pytań dotyczących codziennych rytuałów czy zachowań dziecka. Dopiero po tym etapie następuje spotkanie z dzieckiem. Tak zwana wizyta zapoznawcza ułatwi terapeucie wyciągnięcie pierwszych wniosków i ewentualnie upewni o konsultacji z innymi terapeutami. Im młodsze dziecko, tym wizyta bardziej będzie przypominać wspólną zabawę lub swobodne spotkanie – wszystko zależy też od problemu, z jakim przyszliście.
Pamiętaj jednak, że ta wizyta powinna odbyć się pod Twoim okiem. Jeśli terapeuta poprosi Cię o wyjście do poczekalni, nie decyduj się na to przy pierwszej wizycie z dzieckiem. Takie metody są zasadne, gdy Ty i Twoje dziecko dobrze poznacie się już z terapeutą i zaczniecie mu ufać. Zajęcia dziecka z samym specjalistą pozwalają na dostrzeżenie ewentualnych innych zachowań pociechy, która w Twojej obecności może wykazywać inne wzorce postępowania lub może mieć opory przed powiedzeniem niektórych rzeczy, aby nie zranić Twoich uczuć. Jest to jednak proces zaawansowany i na pierwszej wizycie nie powinien mieć miejsca. Oprócz tego taka rodzicielska kontrola pozwoli Ci obserwować metody edukacyjne i terapeutyczne specjalisty oraz kontynuować je w domu. Dzięki temu cały proces będzie bardziej efektywny, a na dodatek upewnisz się, że Twoje dziecko faktycznie jest w rękach specjalisty z doświadczeniem i powołaniem.
Bibliografia:
- Potrzebujemy pomocy, czyli jak wybrać psychologa dziecięcego.
- Diagnoza pedagogiczna w edukacji wczesnoszkolnej. Praktyczne wskazówki dla pedagogów specjalnych oraz case study, Małgorzata Łoskot.
- Praktyczne zastosowanie psychologii rozwojowej w zagrodach edukacyjnych.
- Wczesne wspomaganie, wsparcie psychologiczno-pedagogiczne, Fundacja Instytutu Rozwoju regionalnego.
