Jak powiedzieć dziecku skąd się biorą dzieci?
To całkowicie naturalne, że dzieci pragną dogłębnie poznać otaczający je świat, zrozumieć go i konstruować wnioski na podstawie zebranych informacji. Niekiedy jednak jako dorośli stajemy w obliczu prawdziwych wyzwań tematycznych.
Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci, jak rozmawiać z dzieckiem o seksie, czym jest miesiączka lub jak wyjaśnić czym się różnią chłopcy od dziewczynek? – to niejedna top lista kłopotliwych pytań, jaka czai się niemal na każdego rodzica i opiekuna. Pytania te znacznie odbiegają od naturalnie dociekliwych z zakresu: gdzie żyją komary czy dlaczego jajo drozda jest niebieskie? Wnikają w strefy intymne, uczuciowe i wiążą się z zakresem życia, które zarezerwowane jest dla osób dojrzałych i świadomych. Co zatem zrobić w momencie, gdy dziecko zada pytanie skąd się biorą dzieci? Przede wszystkim nie należy panikować. Ta chwila i tak nadeszła by prędzej czy później, jednak warto się na nią odpowiednio przygotować.
Skąd biorą się dzieci – legendy, podania i bajki
Częstą reakcją dorosłych na tego typu pytanie jest szybka odpowiedź: dowiesz się w swoim czasie lub dowiesz się w szkole. Niestety takie podejście ma wiele luk i niedociągnięć, które mogą namnożyć tylko kłopotów i kolejnych pytań. Jeśli czujesz się skrępowany lub do tego typu pytań podchodzisz z rezerwą, warto postarać się przełamać. Skoro dziecko odważyło się zadać takie pytanie, oznacza to, że rozwija się prawidłowo, dojrzewa fizycznie i emocjonalnie lub zdążyło co nieco usłyszeć na ten temat. Zwracając się do Ciebie, kieruje się zaufaniem i pewnością, że uzyska jak najlepszą odpowiedź. To niezwykle cenne i pokazuje, że w Waszej relacji panuje swoboda i bezpieczeństwo.
Nie zbywaj zatem swojej pociechy i poświęć jej wystarczająco uwagi, by odpowiedzieć na nurtujące pytanie. Zrezygnuj przy tym o opowieściach o bocianie, kapuście czy ziarenkach. Mimo że te legendy i bajki stworzono na potrzeby złagodzenia ciężkości tematu, nie mają nic wspólnego z prawdą, na którą zasługuje Twoje dziecko. Pamiętaj, że w seksualności nie ma nic wstydliwego, jednak jej przekaz należy dostosować do wieku dziecka. Inaczej na tematy intymne należy rozmawiać z dziećmi wieku przedszkolnym, a inaczej ze starszymi pociechami. Jest to ważne, by taką wiedzę dostosować do ich umiejętności rozumienia i pojmowania spraw, a także w zależności od wieku wpleść bardziej rozbudowany zakres wiedzy czy poszczególnych wątków.
Jak wytłumaczyć 5 latkowi skąd się biorą dzieci?
Rezolutny pięciolatek mimo zadania fundamentalnego pytania, nie musi poznawać wszystkich szczegółów, jakie wiążą się z rozmnażaniem. Jako rodzic w pierwszej kolejności musisz zaspokoić jego ciekawość, która niekoniecznie wybiega w analizę najdrobniejszych etapów. Trzymaj się zatem konkretów. Możesz powiedzieć, że dzieci rosną w brzuchu mamy, a po dziewięciu miesiącach stamtąd wychodzą. Gdy pojawi się pytanie: jak dzidziuś się tam znalazł?, dobrym pomysłem będzie skierowanie uwagi na uczucia mówiąc, że dziecko pojawia się w brzuchu, gdy rodzice bardzo się kochają i często przytulają. Na tym etapie takie wyjaśnienie może być wystarczające. Podejście to może być również kluczowe, gdy chcesz przygotować dziecko na rodzeństwo. A jak wytłumaczyć dziecku, skąd się biorą dzieci, gdy jest o wiele starsze?
Jak wytłumaczyć 9-latkowi, skąd się biorą dzieci?
Mimo że Twoja pociecha potrafi już czytać i wyszukiwać informacje, zwykła książka o tym, skąd się biorą dzieci czy włączenie filmu edukacyjnego, nie wystarczy, chociaż mogą one pełnić rolę uzupełniającą wiedzę. Konieczne jest byś na tym etapie rozwoju dziecka, otwarcie powiedział czym jest seks i jakie są jego konsekwencje. Dlaczego? Bo jest to wiek, w którym dziecko może uzyskać niepełne, błędne i niezbyt jasne informacje od kolegów w szkole, ich znajomych lub z mediów. To natomiast może kreować w głowie dziecka nieodpowiedni wizerunek miłości erotycznej lub doprowadzić do elementarnych braków wiedzy. Korzystaj zatem ze specjalistycznej terminologii tj. penis, macica itd. Wyjaśnij jak zbudowany jest mężczyzna i kobieta oraz jak w wyniku ich relacji dochodzi do zapłodnienia.
Pamiętaj przy tym, by nie zawstydzać dziecka lub sugerować, że rozmowa o tym jest czymś złym.
Możesz natomiast podkreślić dziecku, że są to delikatne sprawy o których nie da się porozmawiać ze wszystkimi, dlatego lepiej poruszać te kwestie w Waszym gronie. Dzięki temu nie stworzysz kolejnego tematu tabu, a jednocześnie zminimalizujesz ryzyko, że pociecha poruszy tę kwestię podczas rodzinnego obiadu u cioci czy na urodzinach kolegi.
Jak wytłumaczyć 10-latkowi, skąd się biorą dzieci?
Jeśli myślałeś, że wyjaśniając najważniejsze kwestie 9-latkowi, temat umrze śmiercią naturalną, to niestety jesteś w błędzie. Dzieci często wracają do danych tematów, zwłaszcza wraz z postępem ich rozumienia i dojrzałości. Dziesięciolatek może zadać Ci kolejną serię pytań po szkolnych zajęciach, które poruszają kwestie seksualności i rozmnażania (często związane jest to z przedmiotem Wychowanie do życia w rodzinie). Uzupełnij i poszerz zakres jego wiedzy. Jeśli pochodzisz z kręgów kulturowych w których ciężko rozmawia się na takie tematy lub pochodzisz z rodziny, gdzie kwestia seksualności należy do unikanych wątków, pomyśl o dobru swojego dziecka. To brak odpowiedniej edukacji seksualnej może prowadzić do niechcianej ciąży, chorób czy niepełnej satysfakcji, jaką daje akt seksualny i posiadanie dzieci.
Dla ułatwienia zadania możesz podzielić się z partnerem rolą nauczyciela. Uzgodnijcie, że część rzeczy wyjaśnisz Ty, a część partner, dzięki czemu wspólnie pokonacie bariery z którymi dorastaliście. Jest to bardzo ważne, mimo że bywa trudne. Szkoła, media czy koledzy nie przekażą wiedzy w tym zakresie, jak zrobicie to Wy: w najlepszy sposób, dostosowany do Waszej pociechy.
Bibliografia:
- Musimy pogadać. Trudne rozmowy z dzieckiem, Wydawnictwo Helion.
- Mamo, tato, skąd się biorą dzieci? – propozycje książek edukacyjnych, Ewa Koston.
- Zwykła książka o tym, skąd się biorą dzieci – Alicja Długołęcka
- Sex education and talking with children about sex: 0-8 years