Konflikt z nauczycielem
To naturalne, że w relacjach międzyludzkich dochodzi do konfliktów czy nieporozumień. Ile charakterów i osobowości, tyle zdań, twierdzeń i sposobów działania, które mogą wywołać mniejsze lub większe spory. Środowisko szkolne również nie szczędzi wyzwań i mimo że najczęściej konflikty mogą pojawić się pomiędzy uczniami, występują również pomiędzy nauczycielami a uczniami lub jego rodzicami. Przyjrzyjmy się, co może być ich przyczyną i jak można szybko zażegnać konfliktowe relacje.
Konflikt ucznia z nauczycielem
Relacje z nauczycielami są niezwykle ważne. Pedagog pełni rolę mentora, który przekazuje swoją wiedzę i jednocześnie dba o dobro swoich podopiecznych. Niestety nie zawsze mamy do czynienia ze wzajemną sympatią, a niechęć do nauczyciela może wywołać lub pogłębić u dziecka uczucie stresu, bezradności i zrezygnowania. Dziecko nie chce chodzić do szkoły, nie wywiązuje się ze swoich uczniowskich obowiązków lub może doświadczać objawów somatycznych i paniki na myśl o lekcji ze skonfliktowanym nauczycielem. Powodów takiej sytuacji może być wiele:
- nauczyciel ma surową powierzchowność, przez co dziecko odbiera go jako surowego i mało empatycznego,
- nauczyciel jest wymagający i nie zawsze wyrozumiały,
- uczeń nie lubi danego przedmiotu, a niechęć do niego przenosi się na prowadzącego zajęcia,
- niefortunna uwaga nauczyciela czy krytyczny ton, mogły zrazić ucznia do pedagoga,
- nauczyciel nie lubi ucznia z przyczyn osobistych i sprawia, że dziecko bezbłędnie to dostrzega.
Konflikt rodzica z nauczycielem
Powyższe relacje uczeń-nauczyciel mogą automatycznie wywołać konflikt nauczyciel-rodzic. Rodzice biorąc stronę swoich pociech lub wysłuchując ich odczuć pozwalają, aby instynkt opiekuńczy i emocje, wpłynęły na ich stosunek do pedagoga. Pojawia się myśl: nauczycielka nie lubi mojego dziecka, a to prowadzi do gwałtownej interwencji, która nie zawsze kończy się rozwiązaniem problemu. Sprawę potęgują własne ciężkie doświadczenia z czasów, gdy rodzic chodził do szkoły i miał podobne problemy z nauczycielem, jednak w swoim wypadku nie miał możliwości obrony czy wyjaśnienia kłopotliwej sytuacji. Wynikało to z przyzwoleń społecznych i braku świadomości, że nauczyciel nie zawsze ma rację.
Jak rozwiązać konflikt z nauczycielem?
Nim przystąpisz do jakichkolwiek działań, weź głęboki oddech i spróbuj wykorzystać poniższe porady:
- Wysłuchaj uważnie dziecka. Pozwól, by dziecko dokładnie opisało Ci swoje uczucia i powody, dlaczego nie lubi danego nauczyciela. Gdy skończy, nie wahaj się zadać dodatkowych pytań. Unikaj jednak od razu trzymania jego strony. Może jest coś, o czym maluch nie wspomniał, a może być kluczowe dla całej sprawy? Pociesz natomiast pociechę i zapewnij ją, że jej pomożesz wyjaśnić sytuację.
- Koniecznie porozmawiaj z nauczycielem. Zawsze podczas konfliktów ważne jest poznanie obu punktów widzenia. Być może okaże się, że dziecko sprawia pewne formy problemów wychowawczych w szkole (które nie muszą się ujawniać w domu), a nauczyciel chcąc interweniować, stał się dla dziecka wrogiem numer jeden. W innym przypadku może okazać się, że nauczyciel faktycznie ma zbyt szorstką powierzchowność lub wymagający system uczenia, a to niekorzystnie wpływa na dziecko. Opowiedz o Waszych wspólnych odczuciach lub obawach i poproś o znalezienie płaszczyzny porozumienia. A co jeśli nie jest to możliwe?
- Nie wahaj się porozmawiać z Dyrekcją. Czasami komunikacja z nauczycielem nie jest prosta, a to może wymagać interwencji osób trzecich. Dyrektor jako sprawujący kontrolę nad placówką i jej pracownikami, ma więcej możliwości, by nakierować nauczyciela do stosowania się do pewnych wytycznych. Interwencja Dyrektora jest też konieczna, gdy nauczyciel nie lubi dziecka. Być może jego poprzednim uczniem, był sam rodzic ucznia, a to powoduje u niego niechęci do kolejnego pokolenia. Mimo że takie coś nie powinno mieć miejsca, nauczyciel jest tylko człowiekiem i może nie panować nad swoim nieprawidłowym tokiem myślenia czy uczuciami. Niechęć do ucznia mogą wyzwalać również uprzedzenia na tle rasowym, religijnym, etnicznym lub zwyczajnie może nie lubić dziecka z powodu jego charakteru (dziecko jest energiczne, ciekawskie lub lubi “podyskutować” wyrażając swoje opinie). Pamiętaj, że nie każdy pedagog jest pedagogiem z powołania lub przechodzi wypalenie zawodowe, które wiąże się z niepedagogicznymi zachowaniami. Dyrekcja powinna wówczas dążyć do znalezienia jak najlepszego rozwiązania, aby zażegnać nie tylko konflikt uczeń-nauczyciel, lecz także konflikt nauczyciel-rodzic. Przykład pozytywnej woli dyrektora można podkreślić poprzez zwrócenie uwagi nauczycielowi lub propozycję przeniesienia ucznia do innej klasy, gdzie nie będzie miał styczności z kłopotliwym nauczycielem.
- Zadbaj o nastawienie dziecka. Gdy okaże się jednak, że nauczyciel ma pozytywny stosunek do ucznia, a Twoja pociecha bierze zbyt do siebie pewne zachowania pedagoga, warto z nią porozmawiać, by dała nauczycielowi szansę i spróbowała się z nim “dogadać”. To nie tylko popchnie pociechę ku samodzielności, ale nauczy rozwiązywania problemów, które cyklicznie będą pojawiać się w jego życiu.
- Kroki ostateczne. W momencie, gdy dojdziesz do wniosku, że konflikt jest nie do rozwiązania, a interwencja Dyrekcji nie przyniosła rezultatu (lub nie nastąpiła wcale), warto rozważyć przeniesienie dziecka do innej placówki. W przeciwnym razie może to odbić się na zdrowiu i samopoczuciu Twojej pociechy. Jeśli konflikt wynikał z rażących zaniedbań pedagogiczno-wychowawczych po stronie pedagoga, możesz również swoje wnioski i obawy zgłosić Kuratorium Oświaty. Być może nie jesteś jednym rodzicem w szkole, który ma jak Ty, uzasadnione obawy o bezpieczeństwo i emocjonalne dobro swoich dzieci, dlatego zgłoszenie wszelkich nieprawidłowości będzie zasadne. Pedagog to wymagający zawód i zasługuje na wsparcie uczniów i ich rodzin, jednak nie ma w nim miejsca na kierowanie się uprzedzeniami czy zachowaniami niezgodnymi ze sztuką nauczania i mentorowania.
Chciałbyś dowiedzieć się więcej? Koniecznie przeczytaj artykuł: Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
Bibliografia:
- Konflikty w szkole były, są i będą. Ważne, żeby dziecko nie ucierpiało.
- Rola rodzica w konflikcie szkolnym, czyli jak pomóc go rozwiązać, nie przynosząc szkody żadnej ze stron.
- Rozwiązywanie konfliktów i budowanie pozytywnej relacji z rodzicem, Aleksandra Skirgiełło.
- Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole, Hanna Gasik.
