Co powinien umieć 8-latek?
Obserwowanie rozwoju dziecka to niezwykle satysfakcjonujące zajęcie. Z przyjemnością oglądamy, jak niegdyś nieporadne maleństwo, stawia pierwsze kroki, zaczyna mówić i wykonywać proste czynności. I mimo że wraz z wiekiem zmiany mogą nie być aż tak „spektakularne”, jak na etapie wczesnego dzieciństwa, to zdecydowanie je zauważamy. Niezwykle ważne jest jednak, aby wspierać całościowy rozwój pociechy, a nie go hamować. Kiedy mogłoby to nastąpić?
8-latek – co powinien umieć i czego musi się nauczyć?
Czasami jako rodzice nie zdajemy sobie z tego sprawy, ale możemy nieumyślnie hamować rozwój naszej pociechy nadmierną opiekuńczością. Mimo dobrych chęci i troski pozwól rozwinąć dziecku żagle. Jeśli zobaczysz, że sobie nie radzi, bądź w pogotowiu, by mu pomóc. Dlaczego to takie ważne? Trudne na pozór wyzwania uczą kreatywności i logicznego myślenia, które w okresie wczesnoszkolnym mają największy potencjał rozwoju. Ośmiolatek jest w trakcie przemian fizycznych, psychicznych i emocjonalnych, a to wiąże się z nabywaniem nowych oraz niezwykle przydatnych dla niego umiejętności. Przeanalizujmy zatem, co powinno umieć dziecko 8-letnie w środowisku domowym.
| 1. | Przygotować śniadanie. Jeśli macie w zwyczaju jadać wspólnie pierwszy posiłek dnia, dziecko może przygotować śniadanie nie tylko dla siebie, lecz także dla wszystkich członków rodziny. Nie musi być ono skomplikowane czy wymagać obsługi kuchenki – liczą się chęci dziecka i jego zaangażowanie. Oprócz tego dziecko nauczy się troskliwości i współpracy z domownikami. |
| 2. | Opiekować się pupilem. Regularne spacery, zabawy i sprzątanie po pupilu powinno leżeć w gestii dziecka, które uczy się odpowiedzialności i regularności. |
| 3. | Pomaganie w zakupach i ich rozpakowywanie. Wspólne zakupy ułatwią dziecku zrozumienie, na czym polega zarządzanie domowym budżetem, uwypuklą nakład pracy, jaki wiąże się z obowiązkami rodziców/opiekunów, którzy każdego dnia przygotowują smaczne posiłki. To także może wzbudzić docenianie dziecka i stać się dobrym wprowadzeniem do jego późniejszego podejścia w kwestiach żywienia/zakupów/wyborów w dorosłym życiu. |
| 4. | Dbanie o swoją garderobę. Dziecko powinno potrafić segregować brudne ubrania, układać w szafie i składać prawidłowo swoje rzeczy. |
| 5. | Pomagać w pracach zewnętrznych. Grabienie liści czy trawy nie jest krzywdzące dla ośmiolatka. Może spożytkować nadmiar energii, przebywać na świeżym powietrzu i od razu dostrzegać skutki swojej pracy. Zapewne czyste podwórko, które uporządkował, da mu mnóstwo satysfakcji i nauczy doceniania wysiłków innych np. służb miejskich, które regularnie obserwuje w okresie jesienno-zimowym. |
| 6. | Zmywać. Mimo że mycie naczyń nie należy do najbardziej lubianych prac domowych, należy nieodłącznie do codzienności każdego gospodarstwa domowego. Jeśli macie zmywarkę, dziecko powinno dbać o jej zapełnianie i opróżnianie. |
| 7. | Wynosić i segregować śmieci. Mimo że ten podpunkt jest banalny, uczy dziecko dbania o swoje miejsce do życia – dom oraz planetę jak również wyrabia praktyczne wartości społeczne. |
| 8. | Przynosić pocztę. Nie jest to nazbyt wymagający obowiązek, ale uczy regularności i samodyscypliny. |
Powyższe podpunkty nie obejmują wszystkich obowiązków domowych, jakie powinien umieć 8-latek. Mają natomiast uzmysłowić, jaki zakres prac jest w stanie wykonać. Pamiętaj, że ośmioletnie dziecko powinno być już wdrażane w bardziej zaawansowane czynności domowe. Dlaczego? Bo to czego nauczy się w tym okresie, będzie rozwijać, a następnie wykorzystywać w dorosłym życiu. Oprócz tego te drobne prace domowe ćwiczą jego władze poznawcze, umiejętności motoryczne, a także pokazują ich praktyczność i zasadność. To jednak, jaki zakres prac mu przydzielisz, zależy jednak wyłącznie od Ciebie i Twojego podejścia. Jak nauczyć dziecko sprzątać i jak nauczyć dziecko systematyczności opisaliśmy w poprzednich artykułach.
Co powinien umieć 8-latek w szkole?
Warto podkreślić zależność, że to, czego nauczy się ośmiolatek w domu, będzie przejawiał w szkole i pozostałym otoczeniu. Nie chodzi tylko o umiejętne utrzymanie czystości w obrębie miejsca swojej pracy. Podczas wykonywania obowiązków domowych i wywiązywania się ze swoich zadań ćwiczy się charakter dziecka, który przechodzi etap intensywnego kształtowania się. Dyscyplina, odpowiedzialność, szacunek, praca w grupie i empatyczne podejście to tylko namiastka umiejętności. Co 8-latek powinien umieć, jeśli chodzi o rozwój moralny i społeczny? Rozróżniać dobro od zła, dokonywać właściwych wyborów na podstawie zdobytej wiedzy i znajomości ich konsekwencji. W skład jego nabytych umiejętności powinno wchodzić dostosowywanie się do zasad i panujących norm w otoczeniu, a także ich logiczne wykorzystywanie w nowych sytuacjach. Oprócz tego ośmiolatek powinien umieć odnaleźć się już w grupie i znaleźć grono swoich przyjaciół. Ośmiolatek umie dostrzegać swoje mocne i słabe strony, a także je odpowiednio wykorzystywać
A co powinno umieć 8-letnie dziecko jeśli chodzi o strefę emocjonalną? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi z dwóch powodów. Po pierwsze: każde dziecko rozwija się w swoim tempie, a jego rozwój emocjonalny jest dodatkowo zależny od wzorców otoczenia. Oprócz tego okres wczesnoszkolny wiąże się ze skokami rozwojowymi, a te mogą wpływać na rozumienie, postrzeganie i przejawianie danych uczuć czy emocji. Więcej na ten temat opisaliśmy w artykule: Mój ośmiolatek nie radzi sobie z emocjami. Zakłada się jednak, że w wieku ośmiu lat dziecko powinno już mieć dobrze rozwiniętą empatię i wrażliwość.
Co potrafi Twój ośmiolatek?
Analizując treść niniejszego artykułu, może dostrzeżesz, że Twoja pociecha nie do końca opanowała pewne umiejętności, które według szacunkowych widełek rozwojowych powinna już umieć. Co wówczas zrobić? Przede wszystkim nie panikować i nie zamartwiać się. Dziecko to nie robot, które można zaprogramować lub oczekiwać, że będzie się rozwijać zgodnie z instrukcją obsługi.
Każde dziecko jest inne i każde dziecko podąża własnym tokiem rozwoju. Nie oznacza to jednak, że mamy siedzieć z założonymi rękami. Stymuluj, wspieraj i szukaj dodatkowych bodźców rozwojowych. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć lub w jaki sposób się zabrać za dopingowanie umiejętności ośmiolatka, warto skorzystać ze specjalistycznych opracowań, które w praktyczny sposób zaprezentują konkretne metody. Wiele z nich znajdziesz w księgarni https://www.literka.pl/. Mimo że większość pozycji została przygotowana z myślą o nauczycielach i pedagogach, jako rodzic/opiekun również zrobisz z nich praktyczny użytek.
W innym przypadku możesz skonsultować się z terapeutą, który opracuje model działania i współpracy z całą rodziną, aby maluch mógł podążać w odpowiednim kierunku rozwojowym.
Zapraszamy również do przeczytania innego artykułu: Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
Bibliografia:
- Prawidłowości rozwojowe dziecka 8-letniego.
- Opieka i wychowanie Środkowy wiek szkolny, Ewa Filipiak, Ewa Lemańska-Lewandowska.
- Niezbędnik Dobrego Nauczyciela Redakcja: prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska Seria I Rozwój w okresie dzieciństwa i dorastania.
- Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym i szkolnym mgr Mariola Pietroń-Ratyńska.
- Opieka i wychowanie Wczesny wiek szkolny, Sławomir Jabłoński, Aleksandra Ratajczyk, Niezbędnik Dobrego Nauczyciela Redakcja: prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska.
- Psychologiczna sylwetka dziecka 8 i 9-letniego, Maria Jaskurzyńska.
- Taki duży, taki mały... Obowiązki dziecka - kiedy przychodzi czas by je wprowadzić - LIBRUS Rodzina
